प्रदूषण
प्रदूषण म्हणजे काय?
नैसर्गिक वस्तूंमध्ये किंवा पर्यावरणात मानवाद्वारे होणाऱ्या घातक बदलांना प्रदूषण म्हणतात.
प्रदूषणाचे प्रकार
प्रदूषण मुख्यत: तीन प्रकारचे असते:
- हवा प्रदूषण: हवेत विषारी वायू आणि धुलिकण मिसळल्याने हवा प्रदूषण होते.
- पाणी प्रदूषण: पाण्यात हानिकारक रासायनिक पदार्थ मिसळल्याने पाणी प्रदूषण होते.
- ध्वनि प्रदूषण: अनावश्यक आणि मोठ्या आवाजामुळे ध्वनि प्रदूषण होते.
प्रदूषणाची कारणे
- औद्योगिकीकरण: औद्योगिकीकरणामुळे कारखान्यांमधून बाहेर पडणारे विषारी वायू आणि रासायनिक पदार्थ पाण्यात मिसळतात, ज्यामुळे प्रदूषण वाढते.
- शहरीकरण: शहरांची वाढ आणि लोकसंख्या वाढल्यामुळे प्रदूषण वाढते. शहरांमध्ये गाड्यांची संख्या वाढल्यामुळे हवा प्रदूषण होते, तसेच सांडपाणी आणि कचरा व्यवस्थापनाच्या योग्य सोयी नसल्यामुळे पाणी आणि जमिनीचे प्रदूषण होते.
- नैसर्गिक कारणे: ज्वालामुखी आणि वणवे यांच्यामुळे देखील प्रदूषण होते.
प्रदूषणाचे परिणाम
- मानवी आरोग्यावर परिणाम: प्रदूषणामुळे श्वसनाचे आजार, हृदय रोग आणि कर्करोग होऊ शकतात.
- पर्यावरणावर परिणाम: प्रदूषणामुळे नैसर्गिक वातावरण दूषित होते, ज्यामुळे वनस्पती आणि प्राणी यांच्या जीवनावर परिणाम होतो.
- हवामानावर परिणाम: प्रदूषणामुळे पृथ्वीचे तापमान वाढते, ज्यामुळे नैसर्गिक आपत्ती वाढतात.
प्रदूषण कमी करण्याचे उपाय
- अधिक झाडे लावा: झाडे हवा शुद्ध करतात आणि प्रदूषण कमी करतात.
- कचरा व्यवस्थापन योग्य प्रकारे करा: कचरा योग्य ठिकाणी टाका आणि त्याची विल्हेवाट लावा.
- ऊर्जा वाचवा: ऊर्जा वाचवण्यासाठी सौर ऊर्जा आणि पवन ऊर्जा यांचा वापर करा.
- गाड्यांचा वापर कमी करा: सार्वजनिक वाहतूक किंवा सायकलचा वापर करा.
- औद्योगिक कचरा व्यवस्थापन योग्य प्रकारे करा: कारखान्यांमधील कचरा आणि रासायनिक पदार्थ पाण्यात मिसळण्यापासून थांबवा.
